Hy Lạp là một trong những quốc gia có nền văn minh sáng tạo bậc nhất. Đây không chỉ là địa điểm của các công trình kiến trúc nổi tiếng hay quê hương của những câu chuyện thần thoại đặc sắc mà còn được biết đến bởi khả năng “nhìn thấu” tương lai với tài năng tiên tri.
Hiếm ai biết rằng cỗ máy, hình ảnh khó hiểu xuất hiện trong những bức họa của người Hy Lạp lại chính là điềm báo về sự nở rộ của công nghệ, thời kỳ trí tuệ nhân tạo lên ngôi, các thuật toán phức tạp trong thời đại tiến lên 5.0.
Lời tiên tri của người Hy Lạp cổ đại
Liệu có phải người Hy Lạp cổ đại thực sự dự đoán được tương lai hay chỉ là câu chuyện được thần thánh hóa, nhà sử học người Mỹ – Adrienne Mayor, hiện đang là tiến sĩ thuộc ĐH Stanford là người đầu tiên đưa ra quan điểm này. Bà đưa ra những nghiên cứu của mình trong cuốn sách Gods and Robots: Myths, Machines, and Ancient Dreams of Technology được ra mắt gần đây.
Tiến sĩ Adrienne Mayor đưa ra nhiều giả thuyết để lý giải cho quan điểm người Hy Lạp cổ đại đã có tưởng tượng về robot tự động, những chiếc xe không người lái, trí tuệ nhân tạo AI qua chính những vị thần lỗi lạc trên đỉnh Olympus.
Với kinh nghiệm dày dặn trong nghiên cứu dân gian và sử học cổ đại, Adrienne Mayor đưa ra nhận định rằng một số ông chủ ở khu vực Thung lũng Silicon biết được bí mật từ nhiều câu chuyện về những vị thần trong thần thoại Hy Lạp, đặc biệt là những vị thần cổ, tồn tại cách đây khoảng 2.500 năm trước.
Bằng chứng xác thực lời dự đoán
Sẽ thật khó tin nếu không đưa ra được những bằng chứng cụ thể chứng mình là người Hy Lạp cổ đã đưa ra những dự đoán như thế nào. Để làm rõ hơn, người ta đào sâu vào những đồ vật cổ ẩn chứa thông điệp của các vị thần.
Thần Hephaestus – vị thần đại diện cho kim loại, điêu khắc, lửa được xem là minh chứng đầu tiên cho dự đoán về sự xuất hiện của robot mang hình dáng con người trong thời đại ngày nay.
Tính sáng tạo của người Hy Lạp cổ được thể hiện qua tạo phẩm của thần Hephaestus là Talos, một cỗ máy khổng lồ hình người đúc bằng đồng, làm nhiệm vụ canh giữ hòn đảo Crete.
Dáng dấp của robot cũng xuất hiện ở vật phẩm Pandora được Hephaestus sáng tạo. “‘Người máy” này ra sinh ra để mở một chiếc hộp bí mật, đồng thời “giải phóng những cái ác” trên thế giới. Hình mẫu này được cho giống với nhân vật của bộ phim “Blade Runner”.
Sử thi của Homer tiên tri về GPS
Sử thi Homer – một loại hình văn học kể chuyện bằng thơ, thành tựu của nền văn học cổ đại Hy Lạp cũng có những chỉ dẫn về hướng đi của đoàn thuyền trên con đường trên biển, được vị tương tự như thiết bị định vị GPS ngày nay.
Trong sử thi Homer, người cổ đại còn có những nét mô tả chân thực về giá ba chân tự lái để lấy mật hoa. Đây vừa tượng trưng cho mong muốn của người dân vùng Địa Trung Hải có được một cỗ máy làm việc thay con người nhưng cũng chứng minh dự đoán về hình thức giao hàng tự động bằng máy móc trong tương lai.
Tiến sĩ Adrienne Mayor cho rằng mặc dù người Hy Lạp cổ đại đã có phác thảo trong trí tưởng tượng về những cỗ máy nhưng thực tế họ chưa biết làm thế nào để tạo ra chúng, những phác thảo này có giá trị như lời dự báo về sự xuất hiện đột phá của chúng trong tương lai. Và thực tế đã chứng minh, kỷ nguyên của trí tuệ nhân tạo AI, tự động hóa máy móc chính là xu hướng phát triển của công nghệ ngày nay.