Chia sẻ với phóng viên, TS. BS Trương Hồng Sơn, Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam, cho biết, nam giới béo phì là yếu tố nguy cơ của nhiều bệnh tật của nhiều cơ quan, bộ phận trong cơ thể.
Theo đó, béo phì ảnh hưởng đến hệ tim mạch khiến nam giới sẽ bị tăng huyết áp, xơ vữa mạch máu, nhồi máu cơ tim, tai biến mạch não, hẹp tắc động mạch chi.
Béo phì cũng ảnh hưởng đến hệ hô hấp làm giảm thông khí, ngừng thở khi ngủ là một biến chứng rất nguy hiểm.
Béo phì cũng ảnh hưởng đến hệ nội tiết, chuyển hóa gây hệ quả tình trạng kém dung nạp glucose, kháng insulin, nặng hơn là bệnh tiểu đường, rối loạn chuyển hóa mỡ máu, tăng acid uric gây bệnh gút.
Ngoài ra người béo phì cũng dễ mắc một số bệnh ung thư như ung thư thực quản, trực tràng, … đồng thời cũng khiến người mắc tự ti, trầm cảm.
Mặc dù được cảnh báo rất nhiều về hệ quả của béo phì, tuy nhiên qua thực tế khám, điều trị cho nam giới mắc béo phì tại Trung tâm điều trị béo phì và hội chứng chuyển hoá, TS Trương Hồng Sơn nhận thấy hay gặp phải các sai lầm khi giảm cân.
Cụ thể, có nam giới thì ép cân quá nghiêm ngặt bằng cách nhịn ăn hoặc cắt giảm hoàn toàn tinh bột, thịt cá. Như vậy sẽ khiến cơ thể suy kiệt và không có năng lượng để hoạt động cũng như đốt cháy mỡ thừa.
“Bên cạnh đó, những chế độ ăn này tuy có thể giúp giảm cân nhanh nhưng cũng khiến cơ thể tăng cân lại nhanh chóng sau khi kết thúc”, TS . BS Trương Hồng Sơn cảnh báo.
Ngoài ra, sai lầm khác cũng rất hay gặp đối với các đấng mày râu đó là việc tập luyện quá sức trong 1 thời gian ngắn khiến các khối cơ bị tổn thương.
“Như thế việc giảm cân không duy trì được cho đến khi đạt được mục tiêu. Cần thiết lập một chế độ luyện tập có thể duy trì lâu dài và nên bắt đầu bằng những mục tiêu nhỏ, những bài tập nhỏ để việc giảm cân thực sự hiệu quả mà vẫn duy trì được một cơ thể khỏe mạnh”, TS. BS Trương Hồng Sơn khuyến cáo.
Theo đó, phương pháp giảm cân hiệu quả sẽ kết hợp với một chế độ ăn khoa học, cắt giảm các nhóm sinh năng lượng như: tinh bột, các chất béo bão hòa, cùng một chế độ luyện tập đều đặn và hợp lý. Cân nặng sẽ giảm khi lượng calo nạp vào thấp hơn lượng calo tiêu thụ, cho nên việc ăn uống gì và luyện tập ra sao luôn cần đảm bảo nguyên tắc này.
Đặc biệt, theo TS. BS Trương Hồng Sơn, khi bị béo phì hoặc dư thừa cân nặng rồi thì tốt nhất nên thay đổi chế độ ăn ngay và chịu khó hoạt động thể lực nhiều hơn.
Một số lưu ý có thể áp dụng cho chế độ ăn bao gồm:
Nên: Đảm bảo lượng protein cần thiết cho cơ thể, lựa chọn các thực phẩm giàu protein như: tôm, cua, cá, giò nạc, sữa đậu nành, format, trứng, thịt ít mỡ, sữa bột tách bơ, sữa chua làm từ sữa gầy, đậu đỗ.
Sử dụng những glucid có nhiều chất xơ như: bánh mì đen, ngũ cốc nguyên hạt, khoai củ.
Cung cấp đủ vitamin và muối khoáng: những khẩu phần ăn thấp năng lượng thường sẽ thiếu hụt vitamin và khoáng chất cần thiết như Canxi, sắt, vitamin E… vì vậy khi giảm cân nên bổ sung thêm viên đa vitamin và khoáng chất hàng ngày.
Ăn rau xanh và quả chín 500g/ngày, nên chế biến ở dạng luộc, nấu canh, làm nộm, rau trộn xalát. Không nên ăn quá nhiều các loại quả ngọt.
Ăn muối rất hạn chế, chỉ dưới 6g/ngày, nếu có tăng huyết áp thì chỉ 2-4g/ngày.
Không nên/ hạn chế dùng:
Thực phẩm nhiều chất béo: thịt mỡ, nước dùng thịt, bơ thực vật, thịt chân giò…
Thực phẩm nhiều cholesterol: não, tim, gan, thận, lòng lợn…
Những món ăn đưa thêm chất béo: bánh mỳ bơ, bơ trộn rau, các món xào, rán
Thức ăn giàu năng lượng như: đường mật, mứt, kẹo, bánh ngọt, socôla, nước ngọt…
Những đồ uống có chất kích thích: rượu, bia, cà phê…
Ngoài ra, TS. BS Trần Hồng Sơn cũng đưa ra khuyến nghị có thể áp dụng một số chế độ ăn đặc biệt cho người béo phì như:
Chế độ ăn rất thấp năng lượng: Là chế độ ăn dạng lỏng, năng lượng 800Kcal/ngày, vẫn đảm bảo giàu protein có giá trị sinh học cao và bổ sung đủ các vitamin, khoáng chất, điện giải và các axit béo cần thiết.
Việc thực hiện chế độ ăn rất thấp năng lượng chỉ nên kéo dài 12- 16 tuần và dạng ăn này thay thế hoàn toàn các bữa ăn với thức ăn thông thường. Chế độ này được áp dụng chỉ khi được chỉ định và theo dõi bởi bác sỹ và chỉ dùng cho người béo phì có BMI>30, và nhất là những người có các bệnh rối loạn kèm theo như: đái tháo đường typ 2, tăng huyết áp, tăng lipid máu, có cơn ngừng thở khi ngủ.
Phương pháp thay thế bữa ăn bằng uống: khác với chế độ ăn rất thấp năng lượng là chỉ có 1 hoặc 2 bữa ăn được thay thế bằng dạng uống chứ không phải là toàn bộ khẩu phần ăn.
Ngoài việc áp dụng một chế độ ăn đặc biệt, TS Sơn lưu ý, nam giới béo phì nên duy trì việc luyện tập thể thao ít nhất 30phút /ngày với các loại hình như đi bộ, bơi, thể dục nhịp điệu, đạp xe đạp…
“Với 1kg chất béo của cơ thể cung cấp đủ năng lượng cho đi bộ hoặc đi bộ nhanh 100km. Nếu đi bộ được 2.5km (tức là mất 20 – 30ph đi bộ) một ngày và thực hiện đều đặn như vậy trong 5ngày/tuần thì có thể giảm được khoảng 6,5kg chất béo trong vòng 1 năm với điều kiện không ăn thừa năng lượng”, TS. BS Trương Hồng Sơn nhấn mạnh.
