Tại Việt Nam, sau khi nữ võ sĩ Lê Thị Minh Huệ vô địch giải Jiu Jitsu Thế giới, nó đã trở thành một hiện tượng thu hút sự quan tâm của cộng đồng yêu thể thao trên đất nước hình chữ S. Cùng tìm hiểu Jiu Jitsu là gì và tại sao lại đang gây bão cộng đồng võ thuật.
1. Jiu Jitsu là gì ?
Jiu Jitsu là môn võ tự vệ được dựa trên nguyên tắc ứng dụng các đòn vật và khóa tay chân ở tư thế nằm trong thi đấu đối kháng. Võ sư Maeda Mitsuyo đã mang Judo (Nhu Đạo) đến với Brazil vào những năm đầu thế kỷ 20 và truyền lại cho các võ sinh của ông. Trong đó các môn đệ Carlos Gracie và Hélio Gracie đã cùng nhau nghiên cứu và bỏ ra nhiều tâm huyết để kết hợp các thế võ căn bản của Nhu Thuật với tinh hoa quyền thuật của xứ sở Samba sáng chế ra môn võ “Nhu Thuật Brazil” – Jiu Jitsu
Với rất nhiều chiến tích lừng lẫy trên nhiều đấu trường võ thuật. Trong đó, đặc biệt là trên sàn đấu khắc nghiệt như UFC, Jiu Jitsu dần trở nên phổ biến và được truyền bá rộng rãi trên toàn thế giới.
Phong cách chiến đấu của Jiu Jitsu
Điểm đặc biệt ở Jiu Jitsu chính là đưa đối thủ vào tư thế bất lợi sau đó phản công. Đó là điểm chú ý trong cách ra đòn được các võ sĩ Jiu Jitsu ưa thích. Các chiêu thức của môn võ đầy tính đối kháng này đều là các đòn khóa siết, tấn công thẳng vào các khớp xương hoặc động mạch lớn và những điểm yếu nhất trên cơ thể con người. Điều đó khiến võ sĩ dù yếu thế hơn nhưng vẫn có thể khống chế hoặc chiến thắng ngay cả với những đối thủ mạnh hơn về thể chất lẫn sức mạnh.
Một số kỹ thuật và phong cách của Jiu Jitsu:
Trước khi có thể khóa được đối phương, võ sĩ Jiu Jitsu cần quật ngã được đối phương trước và một số kỹ thuật đặc biệt sẽ trợ giúp cho việc này đạt hiệu quả tốt nhất. Khi cận chiến, họ sẽ sử dụng chủ yếu là những đòn bẻ khớp cổ tay, cùi chỏ, khóa chân sau khi vật ngã và đè lên người đối phương. Những đòn thế này khiến đối thủ rất khó để vùng vẫy thoát ra và không có nhiều lợi thế về lực đấm, đá khi muốn phản công.
Tất nhiên môn võ nào cũng phải có những thế phòng thủ. Với Jiu Jitsu, các võ sĩ sẽ sử dụng đòn thế gạt, đỡ, tránh né mà không cần ra chiêu phản công. Với cách phòng vệ này, họ sẽ tiết kiệm được sức lực, tránh các rủi ro khi phản đòn thất bại.
Tuy các đòn thế của môn nhu thuật Brazil này dùng ít sức lực nhưng lại có độ sát thương lớn. Đặc biệt có thể gãy khớp, ngất xỉu cho hoặc tệ nhất là mất mạng. Tuy nhiên, trong các trường hợp khẩn cấp, các võ sĩ có thể dừng ra đòn bất cứ lúc nào. Việc này khác với các môn võ sử dụng nắm đấm và các đòn đá rất khó để dừng lại một khi đã ra chiêu.
Về phong cách chiến đấu, nhiều người thường nghĩ võ thuật chỉ là đấm, đá, ra đòn mạnh bạo nhưng Jiu Jitsu không như vậy. Võ sĩ sẽ vận dụng những đòn khóa, siết, vật đối thủ xuống nền nhằm khống chế đối phương tuyệt đối chỉ trong 30s. Ngoài thể lực và kỹ thuật là hai điều kiện bắt buộc, họ còn phải vận dụng trí óc, tư duy ứng biến và khả năng đoán trước các đòn thế sắp tới của đối thủ để đưa ra quyết định chiến lược đúng thời điểm.
Chiến tích lừng lẫy của môn võ còn non trẻ – Jiu Jitsu
Royce Gracie (cháu trai của Helio Gracie) đã bước chân vào sàn đấu do UFC tổ chức để gây sự chú ý cho Jiu Jitsu. Và quả thực, không phụ sự kì vọng, Royce đã dành thành tích ấn tượng từ những sự kiện đầu tiên:
Năm 1993: Royce Gracie đánh bại hàng loạt tên tuổi để giành chức vô địch UFC 1 lần đầu tiên. Roy Gracie đã gây được tiếng vang trước người dân Mĩ về môn võ đặc biệt này.
Năm 1994: Royce Gracie tiếp tục thành công của mình, đạt được kỉ lục trong lịch sử UFC – chiến thắng 4 trận đấu liên tiếp và giành đai vô địch chỉ trong 1 đêm.
Năm 1996: Royce Gracie trở lại sau khi rút lui khỏi UFC năm 1995 và giành đai vô địch trước Dan Severn với đòn khóa tam giác (triangle choke).
Royce Gracie đánh bại hàng loạt tên tuổi để giành chức vô địch UFC 1 lần đầu tiên với bộ môn Jiu Jitsu (Ảnh: BJJ)
Trong các giải đấu UFC sau đó, Jiu Jitsu đã minh chứng rằng các đòn thế khóa siết đặc trưng tạo nên lợi thế quan trọng trong những trận đấu đối kháng 1 với 1 và không phải võ sĩ nào cũng có thể dễ dàng chống trả.
2. Jiu Jitsu là gì mà trở nên phổ biến
Để một môn võ thuật đạt được sự hưng thịnh và thu hút người học, nó phải đảm bảo rất nhiều tiêu chí trong thực chiến và cần rất nhiều năm để mọi người biết đến. Jiu Jitsu có vẻ là một ngoại lệ, đặc biệt khi chuyển mình một cách thần tốc trong vài chục năm để trở thành một trong những môn đối kháng được luyện tập nhiều nhất trên thế giới.
Sự thành công vượt mong đợi từ khi khởi đầu
Jiu Jitsu được chính thức ra mắt khán giả thế giới vào ngày 23/11/1993 qua giải đấu “Ultimate Fighting Championship” (UFC), giải đấu quy tụ những võ sĩ hàng đầu thế giới.
Như ở phần giới thiệu về Jiu Jitsu là gì, chúng ta đều biết rằng Royce Gracie chính là võ sĩ đã đưa môn võ này ra đấu trường thế giới. Ông đã làm các võ sĩ hàng đầu khác phải nhận ra rằng họ thất thế và gặp rất nhiều khó khăn khi đối đầu với trường phái võ thuật mới này.
Jiu Jitsu đã phát triển một hệ thống rất kỹ – chiến thuật đa dạng cho nhiều tình huống thực chiến với hàng trăm đòn thế khác nhau tùy tình huống gặp phải. Với các võ sĩ hiện nay, để bước lên sàn đấu MMA, họ bắt buộc phải thông thạo “nhu đạo Brazil” để không chỉ để chiếm được ưu thế khi tấn công mà còn biết cách phòng thủ trước các đòn thế từ đối thủ.
Tính thực dụng trong thực chiến
Jiu Jitsu với các đòn thế đòn bẻ khớp cổ tay, cùi chỏ, khóa chân sau khi vật ngã và đè lên người đối phương. Sau khi bị khống chế các điểm trọng yếu trên, rất khó để một võ sĩ có thể vùng dậy. Người sáng tạo ra môn võ đã nghiên cứu rất kỹ các điểm yếu trên cơ thể con người, nơi mà người sử dụng chỉ cần một lực nhỏ đã có thể kiểm soát hoàn toàn đối phương. Việc này có tác động lớn đến cục diện trận đấu chuyên nghiệp khi võ sĩ sử dụng môn võ thuật này có thể tiết kiệm sức lực và khống chế đối phương càng lâu càng tốt với khả năng chiến thắng rất lớn.
Trong trường hợp gặp phải một tình huống khó khăn, Jiu Jitsu còn là một cách phòng thủ tuyệt vời khi đối phó các đòn thế tấn công khác không đạt hiệu quả (Ảnh: thethaovn)
Trong trường hợp gặp phải một tình huống khó khăn, Jiu Jitsu còn là một cách phòng thủ tuyệt vời khi đối phó các đòn thế tấn công khác không đạt hiệu quả. Cuộc chiến sẽ dễ dàng hơn nếu đang khóa siết đối thủ của mình trên mặt đất, điều này cho phép bạn vô hiệu hóa đối thủ của mình và dùng các đòn tấn công phủ đầu trong khi đối phương chỉ có thể phòng thủ.
Ai cũng có thể tập luyện Jiu Jitsu
Bất cứ ai: phụ nữ, đàn ông và thậm chí cả trẻ em từ bốn tuổi trở lên đều có thể tập luyện Jiu-Jitsu. Bởi vì đó là một môn võ được thiết kế để những võ sĩ nhỏ hơn, yếu hơn có thể sử dụng một cách dễ dàng để khuất phục các đối thủ lớn hơn và mạnh hơn nhiều.
Người sử dụng Jiu Jitsu không chỉ cần có sức mạnh bản thân mà còn phải vận dụng rất nhiều chiến lược và kỹ thuật để đánh bại đối thủ. Trên thực tế, võ thuật không chỉ là môn thể thao sử dụng sức mạnh thuần túy. Nó cũng cần có suy tính về kỹ-chiến thuật để đạt được hiệu quả cao nhất. Đôi khi một trận đấu được quyết định bằng chiến thuật thay vì dùng sức lao vào đối thủ.
Hiệu quả tập luyện
Một trong những lợi ích lớn nhất của Jiu Jitsu là cách cơ thể bạn thay đổi. Các buổi tập luyện liên tục với cường độ cao này chắc chắn sẽ có ảnh hưởng không nhỏ đến hình thể. Hiệu quả tập luyện bộc lộ qua việc chúng giảm được mỡ thừa và lượng cơ bắp tăng lên đáng kể chỉ sau 2 tháng. Ngoài ra bạn cũng có thể cảm nhận được độ linh hoạt của các chi thay đổi tốt hơn sau một thời gian tập luyện liên tục.
Ngoài lợi ích về thể chất, càng tập luyện Jiu Jitsu, bạn càng đạt được những sức mạnh tinh thần lớn hơn cả sức mạnh cơ bắp. Và dĩ nhiên chúng sẽ có thể làm bạn rất ngạc nhiên khi giả tỏa áp lực dù đó là từ công việc hay chuyện tình cảm. Môn võ này giúp nhận ra rằng khó khăn, thử thách không thể hạ gục bạn. Một khi có được sự tự tin đối đầu với những thứ to lớn hơn, bạn sẽ là bất bại
3. Jiu Jitsu – Tinh hoa võ thuật Brazil đã chứng minh được thực lực
Dù là học để tự vệ, bắt đầu một sở thích mới hay do đam mê tìm hiểu về võ thuật, không còn gì phải nghi ngờ rằng Jiu Jitsu là một trong những môn đối kháng mà mọi người đều có thể tiếp cận và luyện tập. Từ các lợi ích mang lại cho cả tinh thần và thể chất, nó đã chứng minh được vì sao có những bước đi thần tốc để truyền bá môn võ mới đến với thế giới. Bạn càng luyện tập Jiu Jitsu, bạn càng nhận ra rằng nó còn hơn cả một môn thể thao- đó là một lối sống.
Dù là học để tự vệ, bắt đầu một sở thích mới hay do đam mê tìm hiểu về võ thuật, không còn gì phải nghi ngờ rằng Jiu Jitsu là một trong những môn đối kháng mà mọi người đều có thể tiếp cận và luyện tập (Ảnh: BJJ)
