Theo báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) , người Nhật Bản sống thọ nhất thế giới với tuổi thọ trung bình là 81,9 tuổi. Năm 2017, Nhật Bản có 65.000 người trên 100 tuổi và 2,06 triệu người trên 90. Dự kiến, sẽ có khoảng 38.000 người nữa kỷ niệm sinh nhật lần thứ 100 vào năm 2018.
Người Nhật không chỉ sống thọ mà còn vô cùng khỏe mạnh. Theo xếp hạng của World Health Ranking năm 2014, tỷ lệ tử vong do đột quỵ tại Nhật chỉ đứng thứ 152 trên tổng số 172 quốc gia, ngoài ra các nguyên nhân khác lần lượt là ung thư vú xếp hạng 134, bệnh gan xếp hạng 153, phổi xếp thứ 166…
Các chuyên gia lí giải sự trường thọ của người Nhật là do chế độ ăn uống lành mạnh, giúp cơ thể tăng cường miễn dịch để chống chọi với các bệnh nan y nói chung và bệnh tim mạch nói riêng.
Ăn cá mỗi ngày
Theo Trung tâm Thuỷ sản Quốc gia, mỗi người Nhật tiêu thụ khoảng 55,7kg đồ biển trong năm 2015, trong khi người Mỹ chỉ ăn 24,2kg/ năm. Người Nhật cũng tiêu thụ gần 10% thực phẩm cá của thế giới, mặc dù dân số của họ chỉ chiếm 2%, như vậy trung bình mỗi người dân Nhật ăn cá gấp 5 lần so với người dân khác trên thế giới.
Lượng a-xít béo omega-3 dồi dào trong cá giúp tăng cường sức khỏe tim mạch và khiến máu tuần hoàn tốt hơn. Thống kê cho thấy những người lớn tuổi ăn nhiều cá béo (cá có chứa dầu trong các mô như cá hồi, cá thu, cá ngừ…) sẽ có tuổi thọ trung bình cao hơn 2,2 năm so với những người không ăn. Những người ăn nhiều cá cũng giảm tỷ lệ tử vong do bệnh tim mạch xuống 36%.
Chế độ ăn nhiều cá béo cũng được chứng minh tốt cho não, giúp mắt sáng và tăng khả năng ngăn ngừa một số loại bệnh ung thư.
Ưa thích đậu nành và đậu lên men
Trung tâm Nghiên cứu Y khoa New England đã chỉ ra rằng: chính nhờ khả năng giảm cholesterol xấu trong máu nên sữa đậu nành làm giảm nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch như xơ vữa động mạch, cao huyết áp, tai biến mạch máu não… Tháng 10/1999, Cơ quan Kiểm tra Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) cũng đưa ra kết luận: “Bổ sung 25 gam đậu nành trong khẩu phẩn ăn hằng ngày với ít chất béo bão hòa và cholesterol có thể làm giảm nguy cơ đau tim”.
Năm 1980, tiến sĩ Sumi Hiroyuk thuộc Đại học Y khoa Chicago đã chứng minh trong đậu nành lên men (Natto) có nhiều hoạt chất phân hủy huyết khối (fibrinolytic enzyme) nhờ phản ứng làm tan sợi fibrin – nguyên nhân làm xơ vữa động mạch, gây đột quỵ hay nhồi máu cơ tim. Như vậy, Natto được xem là thực phẩm chức năng thiên nhiên giúp ngăn ngừa hiệu quả các chứng tim mạch, mà lại rẻ tiền và sẵn có trong bữa ăn của người Nhật hàng ngày.
Giảm muối trong bữa ăn
Văn hóa ẩm thực của người Nhật chú trọng vị thơm ngon tự nhiên của thực phẩm chứ không lạm dụng gia vị nêm nếm, giảm lượng muối trong quá trình chế biến và sử dụng nước tương nhạt thay vì tẩm ướp quá nhiều.
Các nghiên cứu khoa học đã chứng minh: giảm ăn muối, duy trì trung bình 6 – 7g muối/ ngày trong khẩu phần ăn sẽ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và đột quỵ. Ăn ít muối cũng giúp hạ huyết áp ở mức vừa phải, đồng thời bảo vệ các tế bào não, giúp con người minh mẫn và giảm sa sút trí tuệ khi cao tuổi.
Ăn cơm hàng ngày
Một trong những cái tên cổ đại của Nhật Bản là “vùng đất quê hương của lúa gạo”. Gạo (Gohan) là nguyên liệu chính trong nền ẩm thực Nhật bản, họ tin rằng gạo có thể bảo vệ sức khỏe và ăn cơm 2 – 3 lần một ngày. Khẩu phần ăn nhiều lúa gạo khiến người Nhật có vóc dáng cân đối, tránh các chứng bệnh béo phì liên quan tới bột mì tinh chế như ở nhiều nước phương Tây.
Không chỉ sử dụng gạo trực tiếp trong bữa cơm, người Nhật còn rất ưa chuộng dầu gạo (chiết xuất từ lớp vỏ cám bên ngoài của hạt gạo).
Dầu gạo có tỷ lệ cân đối lý tưởng giữa các loại a-xít béo (30% a-xít béo bão hòa, 38% a-xít béo không bão hòa đơn và 31% a-xít béo không bão hòa đa), gần nhất với khuyến nghị của Tổ chức Y tế thế giới WHO và Hội Tim mạch Mỹ.
Dầu gạo cũng rất giàu các chất chống ô-xy hóa tự nhiên và chứa môt loại dưỡng chất đặc biệt là Gamma – Oryzanol, không tìm thấy trong các loại dầu thực vật khác. Gamma – Oryzanol không chỉ có khả năng chống lão hóa mạnh gấp 4 lần vitamin E mà còn có khả năng ngăn chặn ruột hấp thu cholesterol xấu từ thức ăn, qua đó làm giảm lượng cholesterol tổng một cách hữu hiệu. Các nghiên cứu lâm sàng cho thấy để giảm cholesterol thừa thì một người nên dùng ít nhất 50 mg Gamma – Oryzanol/ ngày, tương đương khoảng 20 – 30 ml dầu gạo.
Bởi vậy, dầu gạo được tôn vinh là “dầu ăn của trái tim” và được người Nhật sử dụng rộng rãi trong bữa ăn hàng ngày như một liệu pháp tự nhiên hiệu quả giúp điều hòa cholesterol trong cơ thể và đẩy lùi nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.
